📘 Книга "CÁI CHUỒNG KHỈ. Tập Truyện Ngắn".
"Em nghĩ thế nào nếu em là một trong những con – đây là ví dụ, đừng có hờn nhé – bị nhốt trong chuồng này?" Rồi tôi kể sơ qua chuyện con khỉ đực, vợ nó và mấy đứa con của nó. Mộc Linh lại hỏi: "Có phải anh muốn nói thái độ của mình trong hoàn cảnh và thân phận đó?" "Đúng, em sẽ có thái độ gì? Chỉ có hai thái độ thôi. Một là nhận lấy hoàn cảnh, trong cái không gian bé nhỏ và những điều kiện dinh dưỡng thiếu thốn khổ sở kia, để tạo thành một cuộc sống hẳn hoi, coi mình như chắc chắn bị ở tù chung thân trong đó, và nếu cần cứ lập gia đình như con vật kia, nghĩa là cứ chọn, trong những nàng trong đó, một nàng khá nhất, rồi sinh con đẻ cái. Rồi nhảy giỡn... Em nhìn kìa, chuồng cũng rộng rãi chán và vui vẻ đó chứ? Hai là giữ thái độ của một con sư tử hay con chó rừng rầu rĩ đi ra đi vô, hết đứng lại ngồi, dường như suy tính phương tiện tẩu thoát". "Làm sao tẩu thoát được?" "Em nói như trẻ con vậy! Cần gì biết điều đó. Cứ cho điều đó có thể đi dù chỉ là những cơ hội ngàn năm một thuở. Như lưới sắt mục mà không ai hay. Và biết đâu cái lần đó không xảy ra trong đời mình? Như nghe nói hồi Cách mạng 1945 khi máy bay thả bom bắn phá, một số lớn súc vật đã trốn được hết chỉ trừ mấy con cá không có cơ hội mà thôi!" "Nhưng anh hỏi vậy làm chi cho mệt?" "Bởi sự thật chúng ta cũng chỉ là một sinh vật". "Nhưng người kia mà. Và chúng ta có hoàn cảnh thân phận khác hẳn...” ~ Trích NGUYỄN ĐỨC SƠN, CÁI CHUỒNG KHỈ